از گذشته تا به امروز، آجر یکی از مصالح مقاوم و پر کاربرد در ساختمان سازی بوده است. استفاده زیاد از آن را می‌توانید در چینش قطعات آجر در دیوار چینی تا رنگ و بافت نوستالژیک نماهای ساختمانی مشاهده کنید. این متریال کاربردی مثل سایر مصالح ساختمانی، در شرایط نامطلوب، از آسیب‌ها در امان نخواهد بود. یکی از این آسیب‌ها، سفیدک یا شوره آجر است. احتمالاً شما آن را به شکل لکه‌های سفید رنگ روی دیوارهای آجری دیده‌اید.
در ادامه درباره علت و راه‌های برطرف کردن شوره در نماهای آجری اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد. با ما همراه باشید.
شوره آجر چیست؟
سفیدک یا شوره آجر، لکه سفید یا خاکستری رنگی است که، به علت رسوب کریستالی بعضی نمک‌ها، درون یا روی آجر به وجود می‌آید. البته این پدیده فقط برای سطوح آجری نیست. شوره یا سفیدک، روی سطح بتن، سنگ، اندودها و سایر مصالح بنایی هم دیده می‌شوند. در واقع نمک‌های موجود در ساختار متخلخل آجر، همراه با رطوبت، خود را به سطح می‌رسانند و بعد از تبخیر آب، به صورت رسوب بلوری باقی می‌مانند.
شوره آجر روی نمای خارجی مصالح، می‌تواند نشان دهنده ضعف ساختاری بنا، و از بین رفتن تدریجی مصالح ساختمانی باشد.
دلایل شوره زدن آجر
شوره و سفیدک آجر، به شرایط ساخت، رطوبت و دما بستگی دارد. این پدیده می‌تواند با شدت‌های متفاوت، روی سطوح داخلی و خارجی ساختمان به وجود بیاید. شکل‌گیری شوره آجر، به سه شرط زیر وابسته است:
- وجود نمک‌های محلول در آب
- وجود رطوبت برای جابجایی نمک‌های محلول
- جابجایی نمک‌ها در درون یک ساختار متخلخل
از لحاظ ساختار شیمیایی، شوره آجر به چهار دسته تقسیم می‌شود:
- سفیدک کربناتی
- سفیدک سولفاتی
- سفیدک کلروری
- سفیدک نیتراتی
شوره زدن آجر، ممکن است طی فرایند ساخت و ساز و یا در اثر آسیب‌های ایجاد شده در طول بهره برداری از ساختمان، به وجود بیاید. قبل از انتخاب راهکار مناسب برای از بین بردن شوره آجر، اول باید به کمک متخصصان ماهر، نوع و علت به وجود آمدن آنها را پیدا کنید
راهکارهای پیشگیری از بروز شوره آجر
پوشش‌های آبگریز نانو
با اجرای پوششی از رزین‌های ضد آب و بی رنگ نانو بر روی سطوح آجری، می‌توانید از جذب آب توسط آنها جلوگیری کنید. این پوشش‌ها از جابجایی رطوبت، داخل مصالح بنایی پیشگیری می‌کنند.
لایه‌های آب بند
با استفاده از لوله‌های آب بند مثل؛ ورقهای پلی اتیلن بین دیوار آجری و خاک، می‌توان احتمال اثر مویینگی ورود نمک‌ها از خاک به درون آجرها کاهش داد.
ساخت و ساز اصولی و با کیفیت
اجرای درست فلاشینگ (درپوش‌ها، سایبان‌ها و…) و عایق بندی رطوبتی مناسب (ایزوگام، قیر گونی و…)، خطر ورود آب به دیوارها را به حداقل می‌رساند.
محوطه سازی درست
شما می‌توانید با نصب درست تجهیزات آبیاری و انتخاب مکان مناسب برای کاشت گیاهان، از نفوذ آب در مصالح متخلخل، پیشگیری کنید.
تهویه مناسب در زمان اجرای ملات و دوغاب
شما می‌توانید با خشک کردن ملات و دوغاب بااستفاده از تهویه مکانیکی، احتمال شکل گیری خلل در ساختار این مصالح را کاهش دهید.
بندکشی با ملات پرمایه و ابزارزنی درست
استفاده از ملات پرمایه و متراکم و همچنین بند کشی صحیح با ابزار، نفوذ آب و جابجایی نمک‌ها را کاهش می‌دهد.
افزودنی‌های ملات
امروز افزودنی‌های شیمیایی متفاوتی برای بهبود ملات طراحی شدند و در بازار وجود دارند. این افزودنی‌ها آب مصرفی ملات را کاهش داده و باعث کاهش تخلخل آن می‌گردند.
نگهداری درست مصالح بنایی
برای پیشگیری از جذب رطوبت زمین به وسیله مصالح بنایی، بهتر است آنها را روی پالت‌های چوبی بچینید. همچنین روی آنها را با پوشش‌های ضد آب بپوشانید تا آب باران و برف در آنها نفوذ نکند.
ریشه یابی شوره و سفیدک در نمای آجری ساختمان
قبل از اینکه به از بین بردن سفیدک آجر از سطح نما اقدام کنید، باید ریشهٔ آن را پیدا کنید. به عبارت دیگر از بین بردن شوره به تنهایی، درمان مشکل نیست! تا زمانی که مشکل نفوذ رطوبت و جابجایی نمک‌ها در دیوار آجری حل نشود، فرایند شوره زدگی دوباره تکرار خواهد شد. شما می‌توانید با استفاده از نکات زیر، سرچشمه شوره زندگی در نماهای آجری را بیابید.
عمر ساختمان را تخمین بزنید.
اگر عمر ساختمان کمتر از یک سال است؛ احتمالاً منشاء شوره آجر به فرآیند ساخت (مواد سازنده آجر، نگهداری مصالح بنایی، آب مصرفی و…) برمی‌گردد.
اگر عمر ساختمان بیشتر از یک سال است؛ بهتر است به دنبال راه‌های احتمال نشت آب بگردید. چون در این حالت، سفیدک آجر، ناشی از نفوذ آب در اجزای ساختمانی از یک منبع جدید است.
محل بروز شوره آجر را بررسی کنید.
با بررسی محل بروز آن، می‌توانید علت نشت آب را پیدا کنید و به نحوه نفوذ رطوبت در دیوار آجری پی ببرید. در این زمینه کاربری، نحوه و زمان استفاده از ساختمان را هم، مد نظر قرار دهید.
وضعیت آجرها را بررسی کنید.
نفوذ رطوبت می‌تواند به علت ترک خوردگی و ضعف ساختاری آجر باشد. با ارزیابی وضعیت آجرکاری و کیفیت بناکاری می‌توان علت نفوذ رطوبت را پیش بینی کرد.
کیفیت ساخت را بررسی کنید.
بازیابی مقاطع دیوار و جزئیات اجرایی، می‌توانید به راه‌های احتمالی نفوذ رطوبت و نمک‌ها پی ببرید. جزئیات فلاشینگ و محل اتصال دیوارها و بام را بازبینی کنید. در این روش می‌توانید شدت شوره زدگی و اقدامات احتمالی برای مقابله با آن را تخمین بزنید.
آجرها را مورد آزمایش قرار دهید.
در صورت امکان، با انجام آزمون‌های فنی و تخصصی، می‌توان نوع و میزان نمک‌های موجود در مصالح را از طریق گزارش‌های آزمایشگاهی تعیین کرد.
همه راه‌های احتمالی نفوذ آب را بررسی کنید.
برای رفع شوره آجر اول باید به راهکارهایی برای جلوگیری از نفوذ آب در داخل ساختمان فکر کنید. راه‌های احتمالی نفوذ آب، معمولاً عبارتند از؛ میعان بخار آب در دیوار، ترکیدگی لوله‌های آب، آسیب دیدگی عایق رطوبتی، اجرا نکردن بلوکاژ و…
روش‌های رفع شوره و سفیدک آجر
آبپاشی با فشار (واترجت)
اگر منشأ شوره در آجر، وجود نمک‌های محلول در آب باشد، شستشوی نمای آجری با جریان پر فشار آب، می‌تواند این لکه‌های سفید را پاک کند. نمای آجری بعد از نماشویی با واترجت، باید به خوبی خشک شود. در غیر این صورت، آب باقی مانده روی سطح می‌تواند باعث جابجایی نمک‌ها و به وجود آمدن دوباره شوره زدگی شود.
برس زنی خشک
ساده‌ترین روش برای از بین بردن شوره‌های ناشی از نمک‌های محلول در آب، برس زنی نمای آجری است. شوره آجر را می‌توان با ساییدن سطح، به وسیله یک برس سیمی، از روی نما پاک کرد
ماسه پاشی خشک (سندبلاست)
با سایش نمای آجری از راه ماسه پاشی، می‌توان نمک‌های رسوب کرده روی سطح را پاک کرد. اما به این نکته توجه کنید که با این کار، با افزایش خلل آجر و ملات بندکشی، جذب آب آنها را بالا می‌برد. پس بهتر است بعد از سندبلاست یک یا چند لایه رزین ضد آب نانو، روی سطح نما اجرا شود.
شستشو با اسید
یکی از راه‌های ساده برای از بین بردن شوره آجر، استفاده از محلول رقیق سرکه (اسید استیک و آب گرم) است. سرکه نسبت به مواد شیمیایی صنعتی، ضرر کمتری دارد و معمولاً در همه خانه‌ها در دسترس است. محلول اسید کلریک (جوهر نمک) و آب با نسبت ۱ به ۱۲ و محلول اسید فسفریک و آب با نسبت ۱ به ۹ هم برای رفع شوره آجر به کار می‌رود.
برای انتخاب مناسب، اول باید نوع سفیدک آجر تشخیص داده شود. بعضی نمک‌ها می‌توانند با اسید واکنش شده و فرآیند شوره زدگی را تشدید و تکرار کنند. برای مثال؛ اسید کلریک، ماده مناسبی برای رفع سفیدک کربناتی نیست. چون نمک‌های کربناتی با آن واکنش داده و دوباره به صورت شوره روی نمای آجر رسوب می‌کنند. نکته آخر این که بعد از شستشو با اسید باید سطح نما را با آب تمیز بشویید.
سخن پایانی
راهکارهای رفع شوره آجر، باید در فصل‌های گرم سال و زمانی که احتمال بارندگی کم است، اجرا شوند. تشخیص نوع و علت بروز سفیدک آجر و راهکارهای ترمیمی بعدی، نیازمند استفاده از دانش و مهارت تخصصی است.
اگر تمایل دارید در استان های شمالی کشور از قوانین اجرای نمای آجری برای طراحی، ساخت یا بازسازی نمای بیرونی ساختمان اصلی خانه یا ویلای خود استفاده کنید توصیه می کنیم که حتما در زمان ساخت و طراحی ویلا در شمال مخصوصا در گیلان و مازندران و طراحی نمای ساختمان در رشت از نکاتی که در این مقاله به آن ها اشاره کرده ایم استفاده نمایید تا یک فضای دنج و دلپذیر که می تواند احساس خوشایندی در افراد به وجود بیاورد، در اختیار داشته باشید.
همچنین اگر به فکر خرید آجر ترموود در رشت، خرید آجر نما در گیلان و … هستید و تمایل دارید از آنها در طراحی، ساخت یا بازسازی نمای بیرونی ساختمان اصلی خانه یا ویلای خود استفاده نمایید می توانید با مراجعه به سایت فروشگاه ایستافرم مدل و متریال مورد نظر خود را انتخاب کرده و آن را خریداری نمایید.
ممنون از اینکه تا انتهای این مقاله همراه وب سایت فروشگاه ایستافرم بودید. امیدواریم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید و مطالب گفته شده در آن برای شما مفید، کاربردی و سودمند بوده باشند. همچنین شما عزیزان در صورت تمایل به مطالعه مطالب مشابه در زمینه طراحی دکوراسیون داخلی و … می‌توانید از لینک‌هایی که در ادامه در اختیار شما قرار می‌گیرند، استفاده کنید:
